Cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdem w związku z popełnieniem czynu zabronionego dla wielu osób jest znacznie bardziej dotkliwe niż sankcje finansowe. Jeżeli jednak sąd nie orzekł przepadku samochodu, sprawca nadal ma go do swojej dyspozycji co powoduje, że część osób decyduje się wsiąść za kierownicę pomimo zakazu. Dlaczego nie jest to dobry pomysł i jakie kary grożą za popełnienie przestępstwa z art 180a kk?
Kiedy zapada decyzja o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami?
Zakaz prowadzenia pojazdów może kojarzyć się wyłącznie z jazdą po alkoholu albo spowodowaniem wypadku w komunikacji, ale tak naprawdę przypadków, w których kierującemu odbierane jest prawo jazdy, jest znacznie więcej. Lista tych sytuacji znajduje się w art 103 ustawy o kierujących pojazdami i obejmuje m.in.:
- orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów przez sąd;
- wydanie przez lekarza lub psychologa orzeczenia o przeciwwskazaniach do kierowania pojazdami;
- ponowne przekroczenie liczby 24 punktów karnych;
- popełnienie w okresie próbnym trzech wykroczeń albo jednego przestępstwa przeciwko komunikacji (niezależnie od jego rodzaju);
- uchylenie przez sąd zgody na prowadzenie pojazdu wyposażonego w blokadę alkoholową.
Decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy podejmuje starosta, działając w trybie administracyjnym. Oczywiście od decyzji można się odwołać, ale w przypadku istnienia prawomocnego orzeczenia sądu karnego szanse na zwycięstwo są niewielkie.
Na czym polega jazda pomimo zatrzymania prawa jazdy?
Popełnienie przestępstwa z art 180a kk polega na kierowaniu pojazdem mechanicznym wbrew zakazowi właściwego organu. Warto pamiętać, że orzekając o zakazie prowadzenia pojazdów mechanicznych sąd ma do dyspozycji dwie możliwości – może orzec zakaz obejmujący wyłącznie określony rodzaj pojazdu mechanicznego, np. samochody osobowe albo wszystkie rodzaje pojazdów mechanicznych. Ten drugi rodzaj sankcji jest znacznie bardziej dotkliwy dla osób, które posiadają kilka klas uprawnień.
O popełnieniu przestępstwa z art 180a kk można mówić wyłącznie wtedy, kiedy sprawca przekroczy zakaz administracyjny. W sytuacji, gdy dotyczył on wyłącznie motocykli, a jazda odbyła się samochodem osobowym, nie są spełnione znamiona czynu zabronionego.
Dla popełnienia przestępstwa nie ma jednak znaczenia rodzaj drogi na jakiej dopuszczono się naruszenia przepisów. Może to być droga publiczna, strefa zamieszkania, a także strefa ruchu.
Jaką karą jest zagrożona jazda po zatrzymaniu prawa jazdy?
Aby odpowiedzieć na pytanie o wysokość sankcji, w pierwszej kolejności należy zastanowić się, popełnienia jakiego czynu zabronionego dopuścił się w rzeczywistości sprawca. W tym miejscu trzeba rozróżnić dwie sytuacje.
Pierwsza dotyczy okoliczności, kiedy sprawca poruszał się samochodem w okresie, kiedy uprawnienia nie przysługiwały mu na mocy decyzji administracyjnej. Będą to np. okoliczności, kiedy sąd karny orzeka o zakazie prowadzenia pojazdów na rok, a sprawca wsiada za kierownicę po upływie 6 miesięcy.
Druga sytuacja dotyczy okoliczności, kiedy okres zakazu prowadzenia pojazdów wprawdzie upłynął, ale sprawca nie odzyskał uprawnień, ponieważ np. zapomniał złożyć lub opłacić stosowny wniosek.
Dlaczego dostrzeżenie tej różnicy jest aż tak istotne? W pierwszym przypadku sprawca odpowiada na podstawie art 180a kk W razie popełnienia przestępstwa kara obejmuje grzywnę, karę ograniczenia wolności albo karę pozbawienia wolności do lat 2. W drugim przypadku można mówić jedynie o wykroczeniu z art 94 kw. W razie wykroczenia kara to areszt, ograniczenie wolności albo grzywnę nie niższą niż 1 500 zł.
Aby odzyskać prawo jazdy i nie ryzykować niepotrzebnych konsekwencji wystarczy złożyć wniosek o zwrot zatrzymanego prawa jazdy we właściwym wydziale komunikacji. Można to zrobić na następny dzień po upływie okresu obowiązywania zakazu. Opłata skarbowa wynosi 10 zł. Jeżeli w międzyczasie prawo jazdy straciło ważność, niezbędne będzie wyrobienie nowego dokumentu i uiszczenie opłaty w wysokości 100 zł.
Warto także pamiętać, że osoby, które utraciły prawo jazdy na dłużej niż rok, będą musiały ponownie zdać egzamin państwowy. Dlatego tak ważne jest, aby przy orzekaniu zakazu przez sąd walczyć o możliwie krótki czas jego obowiązywania.
Jazda z zatrzymanym prawem jazdy a warunkowe umorzenie postępowania
Osoba, która dopuściła się jazdy z zatrzymanym prawem jazdy, wprawdzie musi liczyć się z odpowiedzialnością karną, ale nie zawsze musi ona przybrać bardzo surowy wymiar. Jeżeli kierowca miał przysłowiowego pecha i został zatrzymany do kontroli w drodze do osiedlowego sklepu, dwie przecznice od domu, społeczna szkodliwość takiego czynu jest mniejsza niż w przypadku podróży na drugi koniec kraju.
Aby załagodzić swoją odpowiedzialność, warto rozważyć złożenie wniosku o warunkowe umorzenie postępowania. W tym celu należy wykazać kumulatywne spełnienie trzech przesłanek:
- wina sprawcy jest nieznaczna, a społeczna szkodliwość czynu – niska;
- okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości;
- postawa sprawcy, niekaranego za przestępstwo umyślne, a w szczególności jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia wskazują, że nie popełni on więcej przestępstwa.
Trzeba jednocześnie zwrócić uwagę, że wniosek o warunkowe umorzenie postępowania nie ma charakteru wiążącego dla sądu, niezależnie od okoliczności sprawy. Może się okazać, że nawet pomimo braku szkodliwości otrzymasz wyrok skazujący.
Sprawca względem którego sąd warunkowo umorzył postępowania ma status niekaranej, więc nadal może uzyskać zaświadczenie z KRS. Zwłaszcza dla osób, które potrzebują poruszać się samochodem w związku z wykonywanymi obowiązkami służbowymi warunkowe umorzenie przestępstwa z art 180a kk jest atrakcyjnym rozwiązaniem.
Jazda pomimo zatrzymania prawa jazdy – co robić?
Jeżeli zostałeś zatrzymany w związku z jazdą po zatrzymaniu prawa jazdy i toczy się przeciwko Tobie postępowanie karne nie zwlekaj i skontaktuj się z kancelarią adwokacką. Doświadczony adwokat, który zna prawo karne będzie w stanie podjąć się skutecznej obrony i zminimalizować ryzyko dotkliwej kary pozbawienia wolności. Nie ryzykuj działania przed sądem samodzielnie. O wyniku sprawy decyduje nie tylko przedstawienie faktów, ale także złożona i skomplikowana procedura oraz zmieniające się orzecznictwo.