Jednym z rozstrzygnięć, które muszą znaleźć się w wyroku rozwodowym, jest rozstrzygnięcie w przedmiocie winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego. Sąd ma obowiązek orzec, które ze współmałżonków ponosi winę w rozkładzie współżycia małżeńskiego. Oznacza to wskazanie tego z małżonków, który w okresie trwania małżeństwa dopuszczał się zachowań nagannych moralnie, które doprowadziły do zerwania więzi łączących współmałżonków, powodując ostatecznie zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego, stanowiący jedną z przesłanek rozwodu. Sąd jedynie w jednym przypadku jest zwolniony z obowiązku wydania takiego rozstrzygnięcia – ma to miejsce w przypadku, gdy obydwie strony procesu – czyli rozwodzący się małżonkowie – zgodnie zażądają zaniechania przez sąd orzekania o winie.
Rozstrzygnięcie sądu o winie ma kluczowe znaczenie dla ewentualnego orzeczenia w przedmiocie obowiązku alimentacyjnego między byłymi współmałżonkami. Zakres tego obowiązku zależy od tego, czy winę w rozkładzie ponosi tylko jedno z dwojga byłych współmałżonków, czy też spoczywa ona na obojgu – bądź na zgodny wniosek stron procesu sąd nie orzekał o winie.
W pierwszym przypadku obowiązek alimentacyjny ma szerszy zakres. Małżonek, który nie został uznany za winnego, może żądać od małżonka wyłącznie winnego alimentów zawsze wtedy, gdy rozwiązanie małżeństwa pociąga za sobą istotne pogorszenie jego sytuacji materialnej. Ponadto obowiązek alimentacyjny jest w tym przypadku nieograniczony w czasie, a wygasa jedynie w przypadku zawarcia przez małżonka nieponoszącego winy w rozkładzie pożycia nowego małżeństwa. Małżonek uznany przez sąd za wyłącznie winnego rozkładu pożycia nie może uzyskać alimentów od byłego współmałżonka.
Inaczej jest w przypadku, gdy sąd stwierdzi, iż winę w rozkładzie pożycia ponoszą obydwoje małżonkowie, bądź też zaniecha orzekania o winie na zgodny wniosek stron procesu rozwodowego – należy bowiem podkreślić, iż te dwie sytuacje pociągają za sobą takie same skutki. W takiej sytuacji jedno z byłych współmałżonków może żądać od drugiego alimentów jedynie wtedy, gdy popadnie w niedostatek. Pojęcie niedostatku w świetle orzecznictwa i utrwalonej praktyki sądowej należy rozumieć jako obiektywny brak możliwości zapewnienia sobie środków utrzymania, a zatem stan, który występuje niezwykle rzadko, jedynie w sytuacjach skrajnych. W takiej sytuacji obowiązek alimentacyjny jest też ograniczony czasowo do pięciu lat. Okres ten w wyjątkowych sytuacjach może zostać przedłużony przez sąd o kolejne pięć lat.
Zachęcamy do sprawdzenia szczegółów naszych usług: